Ścieżka rowerowa trasą dawnej kolejki wąskotorowej Grabownica - Milicz - Sułów...

Ścieżka rowerowa trasą dawnej kolejki wąskotorowej ..Grabownica - Milicz - Sułów" 

obejmuje malowniczy fragment Doliny Baryczy w regionie Kompleksu Stawów Milickich. 

Obszar bogaty w swoistą mozaikę krajobrazów 

z rozbudowaną infrastrukturą edukacyjno-wypoczynkową.

Przystanek rowerowy w Grabownicy. 

Zabytkowy Jaz w Grabownicy.

Wieża Ptaków Niebieskich nad stawem Grabownica.  

Jaz w Czatkowicach.

Ruda Milicka - brama z figurom św. Franciszka z Asyżu, patrona przyrody i ekologii  - Brama w kierunku na stawy Kompleksu Stawno.






Czatownia przy rezerwacie Stawów Milickich / kompleks Stawno.

Ścieszka przyrodnicza Stawno - Nowy Zamek. Pomiędzy dwoma wielkimi stawami: Słoneczny Górny - Wilczy.  

Wyspa Kormoranów - Staw Słoneczny - Górny.  

Wiata wypoczynkowa - Nowe Grodzisko. 

Rzeka Barycz / Nowy Zamek. 

Stodoła z rudy darniowej w Nowym Zamku. 

Gajówka w Rudzie Milickiej zbudowana w XIX wieku jako leśniczówka, zamieszkała przez  zarządcę lasów ,,Zwierzyniec".  

Konstrukcja  szkieletowa (ryglowa) z drewnianych belek, wypełniona cegłą (mur pruski), całość pokryta dachem dwuspadowym. 

Obok chaty prowadzi ścieżka przyrodnicza do śródleśnego bagienka, dalej  jaz w Rudzie Milickiej.

 Gajówka jest własnością Nadleśnictwa Milicz, 

obecnie  użytkowana przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody ,,pro Natura".

Czatownia do obserwacji ptaków przy stawie Słupickim / Rezerwat ,,Stawy Milickie”.

Wiaty rekreacyjne w Rudzie Milickiej wyposażone w infrastrukturę turystyczną.
 Ścieżka Rowerowa trasą Dawnej Kolejki Wąskotorowej.

Wiatrak Bronisław w Duchowie.

Chata młynarza w konstrukcji szachulcowej.






Czatkowice koło Milicza - pomnik łowczego przy leśnej drodze upamiętnia łowczego, strażnika zwierzyny. 
Na krawędzi płyty widnieją daty życia: 1889-1934, na głazie napis:
 "Dem treuen Hüter u. Heger dieses Reviers Wildmeister Schwarz zur rinnerung"
 (Wiernemu strażnikowi i opiekunowi tego rewiru łowczemu Schwarzowi ku pamięci). 
Sąsiedni głaz ozdabia płaskorzeźbiona głowa jelenia z krzyżem między rogami - znak św. Huberta.
 Oryginalny pomnik w formie małego dolmenu - trzy głazy nakryte nieregularną płytą.

Lokalna Sztuka Grafiki

Zalew rekreacyjny w Miliczu / przy ul. Wojska Polskiego.

Budynek Dworca PKP w Miliczu. 

Przystanek Milicz Wąskotorowy - miejsce dawnej stacji kolejki z ekspozycją taboru kolejowego.  

Lokomotywa spalinowa Lyd 1.

Herb Milicza ukazujący św. Jerzego zmagającego się z zielonym smokiem. 

Budynek w którym mieści się Urząd Miasta i Gminy Milicz. 

Kościół rzymsko-katolicki ,,Łaski” w Miliczu pod wezwaniem św. Andrzeja Boboli według projektu Gottfrieda Hoffmana z Oleśnicy, 

pobudowany w latach 1709-1714, wzorowany bezpośrednio na Kościele Pokoju w Świdnicy, 

z tą różnicą, że posiadał wieżę, której w Kościołach Pokoju nie wolno było wznosić. 

Kościół w konstrukcji drewnianego szkieletu wypełniony cegłą, w partiach murowany otynkowany,

 tzw. mur pruski, na planie zbliżonym do krzyża greckiego. Na zewnątrz bryła kościoła rozczłonkowana, 

z licznymi wybudówkami. Wieża-dzwonnica na planie kwadratu z kruchtą, trójkondygnacyjna, z zegarem w partii najwyższej. 

Korpus świątyni pokryty wielospadowym dachem z eternitu uzupełnionego blachą z lukarnami. 

Wnętrze kościoła z pierwotnie zachowanym wystrojem ewangelickim z trójkondygnacyjnymi drewnianymi emporami (pojemność 2 tys. osób). 

Szczególną wartość mają organy zbudowane przez Wilhelma Sauera w 1807 r. 

Rokokowa ambona i chrzcielnica zostały w 1955 r. przeniesione do katedry w Poznaniu i znajdują się tam do dziś. 

Kościół tworzy architektoniczną całość z budynkami dawnej parafii ewangelickiej, z muru pruskiego.

 Są to dawny budynek parafii ewangelickiej wzmiankowany w 1787 r. łącznie z szkołą ewangelicką i szpitalem z 1857 r. 

Nawiązuje do nich architekturą współczesny budynek parafii z lat 90. XX wieku.

* Kościół ,,Łaski” - nazwa pochodzi od dowodu łaski katolickiego cesarza Austrii Józefa I, któremu podlegał wówczas Śląsk, 

obawiając się wojny z królem Szwecji, Karolem XII, występującym jako gwarant praw ewangelików,

 zawarł z nim ugodę w Altranstädt. Zobowiązał się do zwrotu protestantom ze Śląska części utraconych kościołów 

i zezwolił na budowę nowych sześciu tzw. Kościołów Łaski: w Miliczu, Kożuchowie, Żaganiu, Cieszynie, Jeleniej Górze i Kamiennej Górze. 

W działania na rzecz budowy ewangelickiego kościoła w Miliczu włączył się aktywnie właściciel ordynacji milickiej, 

hrabia Joachim Wilhelm von Maltzan. Zobowiązał się m.in. do pokrycia części kosztów budowy kościoła, po ukończeniu budowy, 

Świątyni nadano wezwanie św. Krzyża, do niego nawiązuję także kształt budowli.

Po 1945 roku świątynia została przejęta przez Kościół rzymsko - katolicki. 

Zmieniono wówczas jej wezwanie na św. Andrzeja Bobolę - polskiego jezuitę, 

który poniósł męczeńską śmierć na Polesiu z rąk Kozaków w XVII wieku. 

Od 1994 roku przy kościele utworzono samodzielną nową parafię.

Dawny ratusz na rynku w Miliczu, neorenesansowy budynek wolno stojący z ok. 1850 r. 

Konstrukcja otynkowana na planie zbliżonym do litery C, wysoko podpiwniczony, piętrowy, 

z balkonem na piętrze od pn. Od frontu wejście zwieńczone trójkątnym naczółkiem. 

Zabytkowy Rynek w Miliczu.

Kościół katolicki św. Michała Archanioła w Miliczu. 

Przystanek Milicz Zamek z ekspozycją taboru kolejowego.  

 Rybka lubi pływać...

Klasycystyczna Brama Wjazdowa w formie łuku triumfalnego. Jednoprześwitowa,

 umocniona z dwu stron przyporami w kształcie półkolumn jońskich. 

W trójkątnym naczółku herb Maltzanów z kluczem szambelańskim, 

po drugiej stronie inskrypcja ,,SEMPER BONIS PATET”. 

Rzeźba zwycięskiego Lwa na Bramie Pokoju (Zwycięstwa). Upamiętnia wizytę cara Aleksandra I,

 który gościł w posiadłości Maltzanów podczas wyprawy do Żmigrodu gdzie Car Rosji 

spotkał się z królem pruskim Fryderykiem Wilhelmem III i szwedzkim następcą tronu – księciem Carlem Johannem. 

Owocem spotkania trzech monarchów było utworzenie koalicji antynapoleońskiej. 

Gospodarz upamiętnił tę wizytę wzniesieniem okazałej Bramy w kształcie łuku triumfalnego, 

na bocznym filarze umieścił imiona trzej Monarchów; 

 "Aleksander I, Fried. Wilhelm III, Franz II, Befreier Deutschland"

W latach siedemdziesiątych zabytkową bramę z rudy darniowej obniżono, 

na ocalałym fragmencie ułożono rzeźbę Lwa.

Zespół Pałacowy Maltzanów w Miliczu.

 Wózek dziecięcy na szynach kolejowych ? ;)

Kościół rzymsko-katolicki św. Anny w Karłowie pod Miliczem, wzniesiony w latach 1807-1808

 staraniem właściciela dóbr Milickich hrabiego Joachima Karola von Maltzan, 

według projektu inspektora budowlanego Leonarda Schätzela. 

Budynek klasycystyczny z elementami neogotyku.

Od frontu czworoboczna wieża złożona z czterech kondygnacji, nakryta dachem namiotowym, 

część prezbiterialna położona na rzucie prostokąta z nieco węższą zakrystią, nad którą znajduję się salka katechetyczna, 

dach pokryty blachą cynkową, dwuspadowy o małym nachyleniu połaci. Wewnątrz świątyni ołtarz głównym empirowy z ok. 1808 roku, 

murowany z cegły, tynkowany, z trójkątnym naczółkiem wspartym na kolumnach, z późnogotycką rzeźbą św. Anny Samotrzeciej z ok.1510 r. 

Ambona empirowa z ok. 1808 r. nadwieszona, z parapetem ozdobionym motywem liści lotosu i z baldachimem. 

Drewniany chór muzyczny wsparty na czterech kolumnach toskańskich. Dodatkowo rzeźba św. Anny z Matką Bolesną ok. 1850 r. 

Nawa kryta stropem belkowym ozdobionym profilami. Pod posadzką krypta, obecnie niedostępna,

 kazał się w niej pochować m.in. założyciel Karłowa – hr. Joachim Karol Maltzan w 1817 r.

 mimo że był wyznania ewangelickiego. 

Kościół filialny w Postolinie pod wezwaniem Chrystusa Króla ufundowany przez Heinricha von Salisch,
 został oddany do użytku w 1893 r. jako świątynia gminy ewangelickiej. Po 1945 r. należy do parafii rzymsk-katolickiej w Miliczu. 
Odnowiony w 1963 r. Zbudowany na planie krzyża, orientowany, murowany z cegły, w górnej części z muru pruskiego, 
na cokole z łamanego kamienia polnego. Wnętrze zdobi otwarte wiązanie dachowe o ozdobnej stolarce, wzmocnione stalowymi ściągami. 
Nawę z 3 stron otaczają drewniane empony, wsparte na ozdobnych słupach, 
nad ołtarzem głównym obraz Chrystusa olejny z końca XIX w., na chórze organy firmy W. Sauer,
 uwagę zwracaja 14 obrazów  drogi krzyżowej z ok. 1900 r. Juliana Waldowskiego z Wrocławia.
 Przed kościołem krzyż z 1977 r. oraz figura N.M.P.


Park w Postolinie o powierzchni 5,20 ha został założony w latach 60-tych XIX wieku przez hrabiego Heinricha von Salich, 
dendrologa i miłośnika lasu, właściciela majątku w Postolinie i Karminie. W centrum znajdują się ruiny dworku zburzonego w 1945 r. 
Obecnie park jest własnością Nadleśnictwa Milicz. Park wyróżnia się bogactwem roślin zielonych,
 drzew i krzewów. Badania botaniczne wykazały występowanie blisko 150 gatunków roślin zielonych
 oraz około 100 gatunków i odmian drzew i krzewów. Bogactwo flory sprawia, że park zasługuje na miano małego arboretum. 
Wymaga jednak ponownego uporządkowania i ciągłej opieki.
Nadleśnictwo Milicz.

Zameczek Myśliwski ,,Wieża Odyniec” na szczycie ,,Wzgórza Joanny” w pobliskim Postolinie. Zbudowany w 1850 roku, 
z wierzą widokową na całą Kotlinę Żmigrodzką i pasmo Wzgórz Trzebnickich.








Kamień nagrobny (polny) Heinricha i Susanne Salischów w Postolinie.
Heinrich von Salisch był znanym dendrologiem i miłośnikiem lasu, autorem wielu prac poświęconych nowoczesnej gospodarce leśnej. 
Założyciel jednego z najcenniejszych parków dworskich w Dolinie Baryczy, w północnych stokach Wzgórz Krośnickich, 
obecnie stanowi własność Nadleśnictwa Milicz.
Heinrich von Salisch ufundował również miejscowy kościół.
Umiera w 1920 roku, wraz z żoną Zuzanną zostali pochowani na założonym przez siebie cmentarzu ewangelickim w Postolinie.










Pałac rodziny von Salisch w Karminie – zbudowany w 1806 r. zmodernizowany w 1903 r. po 1945 r. w stanie postępującej dewastacji, 
obecnie w remoncie. Budynek murowany z cegły, tynkowany,
 założony na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu. Piętrowy, wysoko podpiwniczony, 
z poddaszem wykorzystanym do celów mieszkalnych. Dach mansardowy, z facjatami, kryty dachówką.






Dzwonnica w Praczach (Wieża Strażacka) z 1846 roku, wybudowana na rzucie kwadratu, w technice ryglowej (mur pruski), 
na wysokiej podmurówce ceglanej, z otwartą najwyższą kondygnacją, 
z dachem namiotowym, krytym dachówką.
Wewnątrz znajduję się drewniana konstrukcja na dzwon z potężnych belek.
Napis na dzwonie informuję że fundatorem był Joachim Wilhelm von Maltzan w 1720 r.
Dzwonnica w Praczach stanowi część gospodarstwa ,,Żabi Róg”, prowadzony przez Bettinę Harnischfeger. 
Miejsce noclegowe łączące dawność i teraźniejszość, z niewielkim muzeum regionalnym, 
koncertami muzycznymi i warsztatami artystycznymi.

Dawny dworzec kolejki wąskotorowej w Sułowie.

Dawny Ratusz w Sułowie - obecnie siedziba Banku Spółdzielczego. 

W tym domu wypoczywał Juliusz Słowacki w czasie podróży do Wrocławia - 12.03.1831 r. 

Obecnie siedziba Towarzystwa Przyjaciół Sułowa. 

Spichlerz w Sułowie z 1820 r. – Budynek parterowy na rzucie prostokąta w konstrukcji szkieletowej,

 na podmurówce z cegły, wewnątrz konstrukcja drewniana z dwoma magazynami z poddaszem. 

Dach z drewnianym gankiem do windowania zboża i lukarnami o wykroju półkolistym. 

Kościół pomocniczy p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej / poewangelicki, wzniesiony w latach 1765-6 

z inicjatywy Sylwiusza von Burghaus i jego żony Zofii, z domu von Kalckreut, poświęcony w 1767 r. Poważnie ograbiony w latach 1783-1784. 

Świątynia położona na cmentarzu z kaplicą w sąsiedztwie. 

Konstrukcja szkieletowa, na planie wydłużonego ośmioboku z dobudowaną zakrystią. 

Partie przyziemia oraz zakrystia murowane z cegły, otynkowane. Dach wielospadowy, mansardowy,

 nad zakrystią dwuspadowy, pokryty dachówką, zwieńczony baniastą wieżyczką z latarnią i hełmem,

 pobitą blachą. Wnętrze salowe z nawą krytą pozorną kopułą z desek, otoczona dwukondygnacjowymi emporami wspartymi na drewnianych słupach.

Ołtarz główny rokokowy ok. 1765 r. 

Dawna Dzwonnica z 1821 roku przy Kościele p.w. M. B. Częstochowskiej w Sułowie. 

Obecnie kaplica przedpogrzebowa na cmentarzu kościelnym. Murowana w partiach dolnych, 

górna drewniana o konstrukcji ryglowej, pobita deskami. Dwukondygnacjowa, 

na planie kwadratu z dachem dzwonowym, czterospadowym, krytym blachą. 

Kościół parafialny w Sułowie p.w. św. Ap. Piotra i Pawła, zbudowany w 1360 r. za panowania książąt Oleśnickich, 

zniszczony 1432 r. przez Husytów, odbudowany 1494 r. przez Kurzbachów. 1525 r. przejęty przez protestantów. 

W 1597 r. z inicjatywy hr. Ottona von Dohna, w miejscu starego powstaje nowa budowla ewangelicka p.w. Krzyża Św. 

W 1732 r. nastąpiła rozbiórka świątyni z powodu groźby zawalenia, 

w tym samym roku rozpoczęto od podstaw budowę nowego kościoła. 

Konstrukcja szkieletowa na kamiennej podmurówce, wzniesiona na planie krzyża łacińskiego

 z wielobocznymi ramionami, o jednonawowej konstrukcji ryglowej. 

Od strony zachodniej przylega wieża trójkondygnacyjna, w przyziemiu konstrukcji szkieletowej, wyżej ryglowej, pobitej deskami. 

Wyposażenie wnętrza późnorokokowe z elementami klasycystycznymi z 1820 r. 

Ołtarz główny architektoniczny pochodzący z 1438 r. samym jego centrum 

obraz ,,Pożegnanie św. Piotra i Pawła" pochodzi z 1739 roku. Ambona nadwieszona, 

z korpusem o trzech ściankach dzielonych pilastrami. Chór muzyczny drewniany, wsparty na dwu rzeźbionych słupach.

Świątynia położona wśród zabytkowych dębów, na cmentarzu grzebalnym otoczonym

 murem ceglanym, częściowo otynkowanym.

Na cmentarzu kościelnym Dzwonnica zbudowana w 1837 r. przez cieślę ,,Junga”. 

Drewniana, konstrukcji ryglowej, pobita deskami, na planie zbliżonym do kwadratu,

 dach dwuspadowy, naczółkowy, kryty dachówką. 

Szwedzka Górka, miejsce upamiętniające bitwę wojsk Austriackich ze Szwedami w 28 lipca 1645 r. przy wjeździe do Sułowa od Miłosławic. 

W krwawej walce poległo 150 żołnierzy, których pochowano pod wielkim głazem narzutowym. 

Po drugiej stronie szosy na Szwedzkiej Górze drewniany krzyż upamiętniający miejsce śmierci Szwedzkiego Generała. 28 VII 1645 r.

Słoń ze złomu - Świętoszyn.

Przy drodze do Żmigrodu stoi szachulcowy budynek dawnej karczmy. 

We wsi Łąki 2 listopada 1653 r. ujęto słynnego zbójnika Melchiora Hedloffa.

Arcyzbrodniarz Melchior Hedloff (1606–1654)

Prawdopodobnie największy seryjny morderca, jaki kiedykolwiek działał na ziemiach polskich.

Urodził się we wsi Kuźnica Kącka (Gmina Sośnie). 

Przez wiele lat był żołnierzem w armii cesarskiej, uczestniczący w wojnie trzydziestoletniej. 

Po powrocie z wojaczki w rodzinne strony, początkowo zajmował się kłusownictwem w Międzyborskich lasach.

 Z czasem Melchior trudnił się kradzieżą i mordowaniem, w zbójowaniu pomagały mu trzy inne osoby.

 Łupili ludność podróżującą po leśnych drogach w pobliżu Międzyborza. 

Narzędziem zbrodni „Strzelca Melchiora” – jak powszechnie nazywano Hedloffa – były dwa muszkiety i turecka szabla. 

Na muszkietach zbrodniarz umieszczał nacięcia wyliczając swe ofiary, zróżnicowane w zależności od płci, 

profesji, przynależności społecznej oraz narodowości.

Książę oleśnicki Sylwiusz Wirtemberski zebrał szlachtę z całego księstwa na wyprawę przeciwko niebezpiecznej bandzie, 

obława w Lasach Międzyborskich skończyła się fiaskiem – świetnie znający ten teren Hedloff

 i członkowie jego bandy zdołali umknąć książęcym kompanom.

 Ostatecznie arcyzbrodniarz Melchior Hedloff został schwytany 2 listopada 1653 r. we wsi Łąki pod Sułowem – poza terenem Księstwa Oleśnickiego. 

Wcześniej, we wrześniu ujęta została jego żona Anna, zaś wkrótce później w ręce władz dobrowolnie oddała się jej matka o tym samym imieniu.

 Poddane torturom kobiety ujawniły wiele zbrodni popełnionych przez Hedloffa i jego kompanów. 

W śledztwie podczas zeznań za pomocą tortur ustalono, że zbrodniarz winien jest śmierci co najmniej 251 osób. 

Wśród jego ofiar byli Polacy, Żydzi, Kobiety, Najwięcej zbrodni popełnił w okolicy Chojnika, Pawłowa, Niwek, Kuźnicy Cieszyckiej i Surmina. 

19 lutego 1654 r. w Oleśnicy na rynku przed ratuszem, odbyła się egzekucja seryjnego mordercy,

 poprzedzona torturami. Tysiące mieszkańców Oleśnicy i okolicznych miejscowości przybyło na widowisko, 

o którym opowiadano jeszcze wiele lat później. Ciało straconego zostało pocięte na cztery części, 

dla przestrogi zostało rozwieszone na czterech drogach poza miastem. 

Przy szczątkach umieszczono miedziane tabliczki z wykazem zbrodni skazańca.

Podczas przesłuchań, jak i w czasie egzekucji - pomimo zadawanego bólu Melchior Hedloff nie wydał najmniejszego jęku.

Drewniany Most nad Baryczą w Łąkach, odbudowany w 2004 r. przez Saperów z Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych we Wrocławiu.

Koryto Rzeki Barycz przy miejscowości Łąki.

Informuję że zawartość serwisu ma wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowi oferty komercyjnej 

w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. 

Właściciel serwisu dokłada starań, by publikowane materiały były rzetelne i pomocne,

 jednakże nie ponosi żadnej odpowiedzialności za skutki działań podejmowanych w oparciu o te treści...

Źródło:
* Katalog Zabytków Sztuki w Polsce - Milicz, Żmigród, Twardogóra i Okolice.
* Ireneusz Kowalski / Włodzimierz Ranoszek - Przez stawy i lasy Doliny Baryczy.
* Włodzimierz Ranoszek - Milicz i Okolice / Przewodnik dla Aktywnych.
* Ewald Ranoszek / Włodzimierz Ranoszek - Park Krajobrazowy ,,Dolina Baryczy"
* www.milicz.pl